X
xilulu
Giống như phổ biến thực vật khác, có thể nhân giống mai bằng cách giâm cành, chiết, tháp hoặc ghép. Một chồi non, một mắt ngủ, khi tháp vào cây cộng họ có thể sống và trở thành cây mới, cho hoa trái cùng đặc tính với cây mẹ và có thể cho cây con khác.
Trước đây khoảng gần một trăm năm, nghệ thuật chiết, ghép và giâm cành cây kiểng kể riêng và cây ăn trái nói chung còn quá xa lạ đối với nghệ nhân thời ấy. Thế nên, ngày xưa ông bà mình chỉ biết nhân giống mai bằng cách mà ngày nay chúng ta cho là bình thường nhất, đó là trồng bằng hạt.
Ưu điểm: Cây con giữ được trọn vẹn những đặc tính của cây mẹ, nhưng chẳng thể phân phối đại trà với số lượng to.
1. Bề ngoài vườn ươm
1.1. Vị trí vườn ươm
Vị trí vườn ươm không bị ngập úng, đây là điều tối quan trọng khi làm vườn ươm. Nền của vườn ươm bao giờ cũng phải cao hơn khu vực xung quanh để giảm thiểu nước đọng lại làm thối cành giâm hoặc cành chiết,…
1.2. Độ thông thoáng
Chọn vị trí vườn ươm ở những nơi có gió nhẹ, để không khí không bị “tù”. Những chỗ ít thông thoáng, cành giâm và chiết thường bị nấm, vi khuẩn gây bệnh. Những chỗ có gió quá mạnh sẽ làm độ ẩm không khí trong vườn giảm nhanh, có thể làm cành giâm và chiết bị khô.
Do vậy, nếu vị trí vườn ươm ko đạt đề nghị thì phải chủ động tạo ra những yếu tố cần yếu. Ví dụ: nếu như không thông thoáng thì phải dùng đến quạt gió, ví như gió quá mạnh thì phải dùng lưới che giấu quanh đó để cản bớt. Thậm chí việc che giấu còn có thể linh động theo tình hình của từng ngày.
1.3. Ánh sáng và giàn che nắng
Do cành giâm bị cắt rời khỏi thân cây mẹ, nên ánh sáng gắt quá (cường độ cao) cành sẽ không sống được. Trái lại thì những chỗ không có ánh sáng mặt trời rọi vào (nhất là lúc sáng sớm) thì cũng không đạt yêu cầu (cây sẽ mọc yếu ớt), trừ lúc sử dụng đèn điện để tạo ánh sáng.
Nên làm giàn che để “lược” bớt ánh sáng mặt trời rọi vào khi nắng gắt. Tỷ lệ nắng còn khoảng 30% kể từ khoảng 8 giờ sáng tới khoảng 16 giờ chiều.
ví như diện tích nhỏ (khoảng 20 mhai) thì mái che có chiều cao khoảng hai,4 m. Tình huống diện tích to thì nâng chiều cao mái che lên (mái che cao giàn sẽ thoáng và ánh sáng sẽ phát tán đều). Theo kinh nghiệm, khi giàn ươm đã làm xong, bạn không nên vội vàng ươm hàng loạt ngay mà phải ươm thử một ít, nhằm rà soát xem có đạt buộc phải không (nhất là trong những ngày nắng gắt).
Cách rà soát là tiến hành ươm 5 - 10 chậu, cành giâm cứ để lá số đông. Sau ấy, tưới nước cả vườn ươm như thể đang coi ngó cả vườn ươm. Nếu như 2 - 3 ngày sau các lá của cành giâm thử chuyển sang màu vàng nhưng không bị khô thì đạt đề xuất. Còn trái lại lá bị héo khô là ko đạt đề nghị. Tình huống này, cần phải xem lại lý do nào độ ẩm ko khí không đạt buộc phải.
1.4. Làm luống (liếp) ươm
Luống ươm có chiều dài tùy theo giàn ươm, nhưng chiều rộng tối đa khoảng 1,2 m, nhằm tạo dễ dàng cho thao tác lúc chăm nom. Về chiều cao của luống, miễn là đừng bị đọng nước là được. Mặt bằng của từng luống nên phủ bề mặt bằng cát để giữ ẩm (nếu có cỏ mọc cũng dễ nhổ). Lớp cát nên thấp hơn vòng bao chung quanh (viền) để làm chỗ dựa cho bao nylon hoặc chậu không bị đổ.
1.5. Chậu, nguyên liệu trồng mai vàng
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại nguyên liệu để cất đất trồng (tạm gọi chung là chậu) gồm: Chậu đất nung, chậu nhựa, giỏ tre, túi ni lông, khay nhựa 105 lỗ
Chúng ta dùng loại nào cũng được, nhưng cần chú ý tới các chi tiết sau:
chúng ta không nên sử dụng loại có kích cỡ quá to (sẽ dễ gây úng nước sau này, hao chất trồng và chiếm phổ thông chỗ). Do cành mai ko to, nên chúng ta chỉ chọn loại có chiều cao tối đa khoảng 10 cm, miệng chậu tối đa cũng cỡ 10 cm.
nếu sử dụng túi nylon (nhựa), chúng ta nên chọn loại có màu đen (vì màu trắng hoặc màu khác có độ trong suốt, sau này rêu xanh phát triển). Túi nylon phải được bấm 8 - 10 lỗ ở phần đáy chậu.
==== > Tham khao thêm giống mai quyền bảo trang
1.6. Giá thể trồng cây mai vàng
Giá thể trồng trong chậu ở công đoạn ươm cành phải giữ ẩm tốt (nhưng ko được đọng nước trong một thời kì dài 4 - 5 tháng). Do vậy nên, Giá thể trồng nên dùng một trong các loại sau:
* Tro trấu
Tro trấu là một loại chất trồng rất tốt, do nó đạt các buộc phải nói trên. Nhưng lưu ý tro trấu phải đen (dạng than trấu), càng lớn càng tốt. Vì bị nát (nhuyễn) quá sẽ làm cho úng nước và phải để hơn một tuần (kể kể từ lấy ra khỏi lò đốt).
nếu như lấy ra dùng ngay sẽ làm cành giâm chết (kể cả đã tưới nước cho nguội).
Do vỏ trấu mỏng, nên than trấu dễ gãy nát. Cho nên, khi đổ vào chậu chúng ta không nên nén quá chặt (nén chặt cũng gây ra úng nước).
Nên hỏi kỹ nguồn tro trấu, vì ví như sử dụng tro trấu của các lò muối thì mọi việc sẽ thất bại.
* Bột xơ dừa khô
Bột vỏ dừa dùng để ươm cành khá tốt. Nhưng nó có phổ biến chất “chát” và có trường hợp bị mặn dễ làm hư cây. Để hạn chế những vấn đề này, chúng ta nên ngâm bột xơ dừa trong nước khoảng 1 - hai ngày. Sau đấy vắt cho ráo nước rồi đổ vào chậu.
Do bột vỏ dừa có khả năng giữ ẩm rất cao. Như thế nên, lúc đổ bột vỏ dừa vào chậu phải nén hơi chặt (dễ).
* Cát
Cát vun đắp (loại xây) có hạt to vừa phải, sử dụng ươm cành rất tốt. Vì chúng giữ ẩm nhưng không gây đọng nước (không nên sử dụng cát vùng có nước mặn).
Với những loại nguyên liệu dùng để ươm cành nêu trên, số đông hoàn toàn không có chút đất và bất cứ thứ phân bón nào cả. Tại sao vậy?
Tại vì cành giâm trong lúc này nó không “ăn uống” gì được hết. Nó chỉ cần điểm tựa để lúc rễ mọc ra có chỗ mà bám vào lâu dài và cần độ ẩm của không khí để cành ko bị teo tóp lại.
Chỉ khi nào cành giâm có rễ và lá thì khi ấy nó mới hút nước và phân bón. Và đến lúc đó chúng ta mới tính chuyện bón phân.
Việc bón phân sẵn vào công đoạn này chẳng những vô ích mà còn có thể làm cành giâm bị chết vì các chất hóa học hoặc nấm mốc,…có trong phân bón xâm nhập vào vết cắt.
====> Đánh giá thêm về những vườn mai cung cấp siêu bông sài gòn
2. Nhân giống cây mai vàng bằng phương pháp chiết cành
Đối với kỹ thuật nhân giống hữu tính bằng gieo hạt, cây mai con to lên sau này sẽ có bộ rễ đẹp, nhưng lúc ra hoa sẽ ko được đẹp như cây mẹ. Còn chiết cành thì cây mai chiết ra hoa y như cây mẹ và nhánh chiết cũng được khá to, nhưng ko có bộ rễ đẹp.
nếu như nhánh chiết mọc sát đất, thì cũng dùng dao cắt bỏ một khoanh vỏ rồi kéo nhánh xuống chôn dưới đất và đóng một cây móc để giữ nhánh chặt, cắm thêm một cây nọc giữ phần ngọn đừng cho lay động. Và cứ để im tương tự, tưới ẩm hàng ngày, vài ba tháng sau, xới đất nhẹ xem rễ, ví như rễ mọc mạnh thì cưa cắt đem trồng.
2.1. Thời khắc chiết cành
thời điểm chiết cành nên chọn vào đầu mùa mưa. Và nên chọn khi cây mai sắp hết pha động (lúc lá đã xanh đậm nhưng chưa già). Vì lúc này còn lột vỏ cành mai được.
Vậy lúc lá nó đang còn non (pha động) rất dễ lột, tại sao ko chiết? Tuy dễ lột, nhưng nó cũng dễ liền da (do nhựa xuống nhiều) làm nó khó ra rễ. Mặt khác, phần lá non sẽ ngã sang màu vàng và khi đem trồng nó rất yếu.
=== > Xem thêm: Việt Nam có bao nhiêu loại mai vàng? Vườn mai vàng ở đâu đẹp nhất?
hai.2. Chọn cành
Cũng như chọn cành để giâm, cành chúng ta dự kiến chiết là những cành ở vị trí trong khoảng ½ cây trở lên và phía có rộng rãi ánh sáng.
- Độ lớn: chúng ta không nên chọn cành chiết quá lớn. Chỉ nên chọn những đoạn cành phía ngoài cộng, nếu có phân nhánh càng tốt. Thường những đoạn cành này lớn khoảng bằng cỡ chiết đũa ăn cơm (nhưng phải có chí ít khoảng 15 lá còn tốt).
- Độ dài: Độ dài đoạn cành chiết khoảng 20 - 30 cm (hai đến ba tấc). Nếu cành dài quá và lá quá phổ biến, sẽ xuống nhựa làm liền da (cành chiết không ra rễ được).
Tâm lý chung là, người ta muốn chiết cành lớn và dài, để khi đem ra trồng trong một thời kì ngắn, sẽ có một cây mai to. Tuy nhiên, to thì có lớn nhưng mau to thì không. Vì khi được cắt rời khỏi thân mẹ, bộ rễ ít ỏi kia chưa đủ sức lo cho cái cành “quá khổ” đó được, làm cây mất sức, và với cây mai khi đã mất sức, việc khôi phục đòi hỏi phổ thông thời kì, công sức.
Trước đây khoảng gần một trăm năm, nghệ thuật chiết, ghép và giâm cành cây kiểng kể riêng và cây ăn trái nói chung còn quá xa lạ đối với nghệ nhân thời ấy. Thế nên, ngày xưa ông bà mình chỉ biết nhân giống mai bằng cách mà ngày nay chúng ta cho là bình thường nhất, đó là trồng bằng hạt.
Ưu điểm: Cây con giữ được trọn vẹn những đặc tính của cây mẹ, nhưng chẳng thể phân phối đại trà với số lượng to.
1. Bề ngoài vườn ươm
1.1. Vị trí vườn ươm
Vị trí vườn ươm không bị ngập úng, đây là điều tối quan trọng khi làm vườn ươm. Nền của vườn ươm bao giờ cũng phải cao hơn khu vực xung quanh để giảm thiểu nước đọng lại làm thối cành giâm hoặc cành chiết,…
1.2. Độ thông thoáng
Chọn vị trí vườn ươm ở những nơi có gió nhẹ, để không khí không bị “tù”. Những chỗ ít thông thoáng, cành giâm và chiết thường bị nấm, vi khuẩn gây bệnh. Những chỗ có gió quá mạnh sẽ làm độ ẩm không khí trong vườn giảm nhanh, có thể làm cành giâm và chiết bị khô.
Do vậy, nếu vị trí vườn ươm ko đạt đề nghị thì phải chủ động tạo ra những yếu tố cần yếu. Ví dụ: nếu như không thông thoáng thì phải dùng đến quạt gió, ví như gió quá mạnh thì phải dùng lưới che giấu quanh đó để cản bớt. Thậm chí việc che giấu còn có thể linh động theo tình hình của từng ngày.
1.3. Ánh sáng và giàn che nắng
Do cành giâm bị cắt rời khỏi thân cây mẹ, nên ánh sáng gắt quá (cường độ cao) cành sẽ không sống được. Trái lại thì những chỗ không có ánh sáng mặt trời rọi vào (nhất là lúc sáng sớm) thì cũng không đạt yêu cầu (cây sẽ mọc yếu ớt), trừ lúc sử dụng đèn điện để tạo ánh sáng.
Nên làm giàn che để “lược” bớt ánh sáng mặt trời rọi vào khi nắng gắt. Tỷ lệ nắng còn khoảng 30% kể từ khoảng 8 giờ sáng tới khoảng 16 giờ chiều.
ví như diện tích nhỏ (khoảng 20 mhai) thì mái che có chiều cao khoảng hai,4 m. Tình huống diện tích to thì nâng chiều cao mái che lên (mái che cao giàn sẽ thoáng và ánh sáng sẽ phát tán đều). Theo kinh nghiệm, khi giàn ươm đã làm xong, bạn không nên vội vàng ươm hàng loạt ngay mà phải ươm thử một ít, nhằm rà soát xem có đạt buộc phải không (nhất là trong những ngày nắng gắt).
Cách rà soát là tiến hành ươm 5 - 10 chậu, cành giâm cứ để lá số đông. Sau ấy, tưới nước cả vườn ươm như thể đang coi ngó cả vườn ươm. Nếu như 2 - 3 ngày sau các lá của cành giâm thử chuyển sang màu vàng nhưng không bị khô thì đạt đề xuất. Còn trái lại lá bị héo khô là ko đạt đề nghị. Tình huống này, cần phải xem lại lý do nào độ ẩm ko khí không đạt buộc phải.
1.4. Làm luống (liếp) ươm
Luống ươm có chiều dài tùy theo giàn ươm, nhưng chiều rộng tối đa khoảng 1,2 m, nhằm tạo dễ dàng cho thao tác lúc chăm nom. Về chiều cao của luống, miễn là đừng bị đọng nước là được. Mặt bằng của từng luống nên phủ bề mặt bằng cát để giữ ẩm (nếu có cỏ mọc cũng dễ nhổ). Lớp cát nên thấp hơn vòng bao chung quanh (viền) để làm chỗ dựa cho bao nylon hoặc chậu không bị đổ.
1.5. Chậu, nguyên liệu trồng mai vàng
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại nguyên liệu để cất đất trồng (tạm gọi chung là chậu) gồm: Chậu đất nung, chậu nhựa, giỏ tre, túi ni lông, khay nhựa 105 lỗ
Chúng ta dùng loại nào cũng được, nhưng cần chú ý tới các chi tiết sau:
chúng ta không nên sử dụng loại có kích cỡ quá to (sẽ dễ gây úng nước sau này, hao chất trồng và chiếm phổ thông chỗ). Do cành mai ko to, nên chúng ta chỉ chọn loại có chiều cao tối đa khoảng 10 cm, miệng chậu tối đa cũng cỡ 10 cm.
nếu sử dụng túi nylon (nhựa), chúng ta nên chọn loại có màu đen (vì màu trắng hoặc màu khác có độ trong suốt, sau này rêu xanh phát triển). Túi nylon phải được bấm 8 - 10 lỗ ở phần đáy chậu.
==== > Tham khao thêm giống mai quyền bảo trang
1.6. Giá thể trồng cây mai vàng
Giá thể trồng trong chậu ở công đoạn ươm cành phải giữ ẩm tốt (nhưng ko được đọng nước trong một thời kì dài 4 - 5 tháng). Do vậy nên, Giá thể trồng nên dùng một trong các loại sau:
* Tro trấu
Tro trấu là một loại chất trồng rất tốt, do nó đạt các buộc phải nói trên. Nhưng lưu ý tro trấu phải đen (dạng than trấu), càng lớn càng tốt. Vì bị nát (nhuyễn) quá sẽ làm cho úng nước và phải để hơn một tuần (kể kể từ lấy ra khỏi lò đốt).
nếu như lấy ra dùng ngay sẽ làm cành giâm chết (kể cả đã tưới nước cho nguội).
Do vỏ trấu mỏng, nên than trấu dễ gãy nát. Cho nên, khi đổ vào chậu chúng ta không nên nén quá chặt (nén chặt cũng gây ra úng nước).
Nên hỏi kỹ nguồn tro trấu, vì ví như sử dụng tro trấu của các lò muối thì mọi việc sẽ thất bại.
* Bột xơ dừa khô
Bột vỏ dừa dùng để ươm cành khá tốt. Nhưng nó có phổ biến chất “chát” và có trường hợp bị mặn dễ làm hư cây. Để hạn chế những vấn đề này, chúng ta nên ngâm bột xơ dừa trong nước khoảng 1 - hai ngày. Sau đấy vắt cho ráo nước rồi đổ vào chậu.
Do bột vỏ dừa có khả năng giữ ẩm rất cao. Như thế nên, lúc đổ bột vỏ dừa vào chậu phải nén hơi chặt (dễ).
* Cát
Cát vun đắp (loại xây) có hạt to vừa phải, sử dụng ươm cành rất tốt. Vì chúng giữ ẩm nhưng không gây đọng nước (không nên sử dụng cát vùng có nước mặn).
Với những loại nguyên liệu dùng để ươm cành nêu trên, số đông hoàn toàn không có chút đất và bất cứ thứ phân bón nào cả. Tại sao vậy?
Tại vì cành giâm trong lúc này nó không “ăn uống” gì được hết. Nó chỉ cần điểm tựa để lúc rễ mọc ra có chỗ mà bám vào lâu dài và cần độ ẩm của không khí để cành ko bị teo tóp lại.
Chỉ khi nào cành giâm có rễ và lá thì khi ấy nó mới hút nước và phân bón. Và đến lúc đó chúng ta mới tính chuyện bón phân.
Việc bón phân sẵn vào công đoạn này chẳng những vô ích mà còn có thể làm cành giâm bị chết vì các chất hóa học hoặc nấm mốc,…có trong phân bón xâm nhập vào vết cắt.
====> Đánh giá thêm về những vườn mai cung cấp siêu bông sài gòn
2. Nhân giống cây mai vàng bằng phương pháp chiết cành
Đối với kỹ thuật nhân giống hữu tính bằng gieo hạt, cây mai con to lên sau này sẽ có bộ rễ đẹp, nhưng lúc ra hoa sẽ ko được đẹp như cây mẹ. Còn chiết cành thì cây mai chiết ra hoa y như cây mẹ và nhánh chiết cũng được khá to, nhưng ko có bộ rễ đẹp.
nếu như nhánh chiết mọc sát đất, thì cũng dùng dao cắt bỏ một khoanh vỏ rồi kéo nhánh xuống chôn dưới đất và đóng một cây móc để giữ nhánh chặt, cắm thêm một cây nọc giữ phần ngọn đừng cho lay động. Và cứ để im tương tự, tưới ẩm hàng ngày, vài ba tháng sau, xới đất nhẹ xem rễ, ví như rễ mọc mạnh thì cưa cắt đem trồng.
2.1. Thời khắc chiết cành
thời điểm chiết cành nên chọn vào đầu mùa mưa. Và nên chọn khi cây mai sắp hết pha động (lúc lá đã xanh đậm nhưng chưa già). Vì lúc này còn lột vỏ cành mai được.
Vậy lúc lá nó đang còn non (pha động) rất dễ lột, tại sao ko chiết? Tuy dễ lột, nhưng nó cũng dễ liền da (do nhựa xuống nhiều) làm nó khó ra rễ. Mặt khác, phần lá non sẽ ngã sang màu vàng và khi đem trồng nó rất yếu.
=== > Xem thêm: Việt Nam có bao nhiêu loại mai vàng? Vườn mai vàng ở đâu đẹp nhất?
hai.2. Chọn cành
Cũng như chọn cành để giâm, cành chúng ta dự kiến chiết là những cành ở vị trí trong khoảng ½ cây trở lên và phía có rộng rãi ánh sáng.
- Độ lớn: chúng ta không nên chọn cành chiết quá lớn. Chỉ nên chọn những đoạn cành phía ngoài cộng, nếu có phân nhánh càng tốt. Thường những đoạn cành này lớn khoảng bằng cỡ chiết đũa ăn cơm (nhưng phải có chí ít khoảng 15 lá còn tốt).
- Độ dài: Độ dài đoạn cành chiết khoảng 20 - 30 cm (hai đến ba tấc). Nếu cành dài quá và lá quá phổ biến, sẽ xuống nhựa làm liền da (cành chiết không ra rễ được).
Tâm lý chung là, người ta muốn chiết cành lớn và dài, để khi đem ra trồng trong một thời kì ngắn, sẽ có một cây mai to. Tuy nhiên, to thì có lớn nhưng mau to thì không. Vì khi được cắt rời khỏi thân mẹ, bộ rễ ít ỏi kia chưa đủ sức lo cho cái cành “quá khổ” đó được, làm cây mất sức, và với cây mai khi đã mất sức, việc khôi phục đòi hỏi phổ thông thời kì, công sức.
